Heb jij jezelf niet ingedekt tegen arbeidsongeschiktheid? Als het aan minister Karien van Gennip ligt, is dat vanaf 2027 een ‘no go’. Haar AOV-plannen: verplicht voor zelfstandigen, met een wachttijd van een jaar en publieke uitvoering door het UWV.
De verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen maakt onderdeel uit van een pakket van maatregelen om de arbeidsmarkt te hervormen. Zo’n AOV zorgt er volgens minister Van Gennip voor dat jij beter bent beschermd bij tegenslagen. “Zekerheid in je werk zorgt ervoor dat je weet wanneer je werkt, dat je weet dat je volgende maand kunt rondkomen en dat je toekomstplannen kunt maken. Te veel zelfstandigen hebben die zekerheid niet.” Met een verplichte, betaalbare AOV ontstaat een vangnet bij arbeidsongeschikt, is de gedachte.
Goedkoop?
7,5 tot 8 procent van je inkomen afstaan om een buffer op te bouwen, betaalbaar? Oskar Berendse, financieel expert bij KNAB, vindt de AOV-plannen juist een duur geintje. “Er wordt gesproken over een wachttijd van een jaar, waardoor je bij arbeidsongeschiktheid het eerste jaar zelf moet overbruggen. Alleen het minimumloon wordt afgedekt, ongeveer 1.650 euro. Dat is ook geen groot bedrag.” KNAB steunt de verplichting, maar dan met als voorwaarde dat zowel de premie als de wachttijd omlaag gaan.
Wachttijd
Zelfstandigenorganisaties pleiten juist voor een wachttijd van twee jaar. Frank Alfrink, voorzitter Stichting ZZP Nederland: “Met een wachttijd van twee jaar wordt de verplichte AOV goedkoper. En sluit beter aan bij bestaande mogelijkheden die dekking kunnen bieden voor de eerste twee jaar.” Hij doelt daarmee op oplossingen als schenkkringen en broodfondsen. Daar maken al veel zelfstandigen gebruik van. Bovendien is 95 procent van alle zieke eenpitters binnen twee jaar weer aan het werk.
UWV
Vereniging Zelfstandigen Nederland (VZN) maakt zich daarnaast ook zorgen over de uitvoerbaarheid van de verzekering door het UWV. Die organisatie kan het regelen van arbeidsongeschiktheidsverzekeringen voor werknemers nu al niet aan. “Naast een verplichte AOV moet je dus ook verplicht zaken doen met een organisatie die overduidelijk uitvoeringsproblemen heeft”, zegt voorzitter Cristel van de Ven. “Je begrijpt dat zelfstandigen daar verre van warm voor lopen.”
Opt out
Er is nog een los eindje in de AOV-plannen: Minister Van Gennip onderzoekt nog of er een opt out mogelijk is. Zodat je als zelfstandig ondernemer zelf kunt kiezen hoe je je arbeidsongeschiktheidsrisico op een passende manier afdekt. Volgens de VZN is die optie van cruciaal belang. De vraag moet daarom niet zijn óf een opt out mogelijk is, maar hoe die er in de praktijk uit gaat zien.
Lees ook: AOV-dekking tot AOW-leeftijd.
Lees ook: Nieuwe AOV: schenkkring van zelfstandigen.
