Een paar honderd houten schaven heeft
timmerman Tjalling Dijkstra in zijn werkplaats
liggen. Deels fabrieksmodellen, maar ook veel
oude – haast antieke – exemplaren. Eigenhandig
gemaakt door zijn voorgangers in bouwbedrijf
Tj. Dijkstra & Zn. Zoals die van overgrootvader
Minze, te herkennen aan de initialen MD.
Ben jij in het bezit van een Festool invalcirkelzaag en heb je je altijd al afgevraagd waar dat meegeleverde groene blokje voor dient? Het is een anti-splinterblokje. Door die om te wisselen met het doorzichtige blokje op de machine, kun je splintervrij zagen. Slim!
Hoe je een g
oede houtkr
ul
herkent? Die
is dun, soep
el en
over de hele
breedte van
de beitel ges
chaafd. Kom
t de krul
aan de zijkan
t van de beit
el
omhoog, da
n moet je je
schaaf
opnieuw afs
tellen. Zet d
e beitel
weer paralle
l aan de zool
.
DE WERKPLAATS VAN…
“Onmisbaar bij restauratiewerk, voor als
je een kozijn of balkje moet aanpassen.”
Hij heeft wel een bovenfrees, maar “daar zijn
niet alle profielen mee te maken.” In de stel-
lingen langs de wanden van de werkplaats
liggen de schaven opgestapeld, van een
paar millimeter tot centimeters breed.
De grootste blokschaaf is bijna een meter
lang. “Vroeger maakten timmermannen
hun eigen schaaf. Het verschil met fabrieks-
modellen zie je direct: de vorm is nergens
gelijk. In die tijd had je ook veel schaven
nodig, want er stonden wel tien timmer-
mannen aan de werkbank. De uurlonen
waren niet hoog, dus dat kon wel. Hoe
anders is dat tegenwoordig.”
De werkplaats van Tjalling is gevestigd in
de voormalige schaatsenfabriek G.S. Ruiter
in Akkrum. De verhuizing van het timmer-
bedrijf naar de andere kant van de weg,
in 1963, had heel wat voeten in de aarde.
“De gemeente wilde dat twee meter van
het nieuwe pand werd verwijderd om
de weg ernaast te verbreden.”
De werkplaats zelf zit nu op de verdieping,
net als de houtopslag. Op de begane grond
worden alle plaatmaterialen en het mate-
rieel opgeslagen.
36 NR 1 FEB 2023
35-36-37_werkplaatsvan.indd 36 23-01-2023 10:56