Samenwerken met een collega-zelfstandige. Je doet het regelmatig. Jullie kennen elkaar, er is een onderlinge vertrouwensband en met het vakmanschap zit het ook wel goed. Onderlinge afspraken vastleggen, is dus niet nodig. “Onverstandig”, zegt jurist Robert Jan Shamier.
“Ook al ben je nog zulke goede vrienden, gaat samenwerken nog zo goed; zet onderlinge afspraken op papier”, adviseert hij. In zijn dagelijks werk ziet de jurist bij Zelfstandigen Bouw het dikwijls gebeuren dat goede maatjes het met elkaar aan de stok krijgen. Dan is het hek van de dam. “Als het vertrouwen weg is, komen de emoties los en vliegen de beschuldigingen over en weer. Alle oude koeien worden uit de sloot gehaald.”
Moddergooien
Een praktijkvoorbeeld. Jaren hebben Johan en Pieter samengewerkt. Johan fungeerde meestal als aannemer, Pieter werkte doorgaans als onderaannemer. De onderlinge betaling regelden ze heel simpel: ze deelden de winst of het verlies. Gewoon, de aanneemsom minus de kosten en eerlijk delen wat overblijft. Bleef na een gemeenschappelijke klus materiaal over? Dan namen zij dat om beurten mee voor een ‘eigen’ opdracht. Een boekhouding was er niet.
De samenwerking gaat jaren goed. Totdat Pieter een vriendin krijgt die zich met de boekhouding gaat bezighouden. Zij ziet dat Johan als aannemer nooit eindafrekeningen aan Pieter heeft gestuurd. Pieter krijgt wel altijd betaald, maar inzicht in het financiële plaatje krijgt hij niet. Zonder eindafrekening is niet duidelijk wat er na een klus onder aan de streep is overgebleven. Hij heeft daar nooit een punt van gemaakt en vertrouwde erop dat de betalingen klopten. Zijn vriendin heeft dat vertrouwen niet. Daardoor bekruipt Pieter het onbehaaglijke gevoel dat er iets niet klopt. Dat hij misschien wel wordt belazerd.
Het vertrouwen is weg en de beschuldigingen vliegen over en weer. Pieter eist inzicht in de boekhouding van Johan. Als die weigert, dient Pieter bij Johan voor duizenden euro’s aan facturen in voor gewerkte uren. Johan komt met tegenclaims. Als Pieter als aannemer fungeerde, stuurde hij ook vaak geen eindafrekening. En hij heeft Pieter ooit geld geleend, dat hij nooit heeft teruggekregen.
Bemiddeling
“Ze zoeken allebei juridische hulp om hun gelijk te krijgen en willen het desnoods voor de rechter uitvechten. Nu wreekt zich dat over het samenwerken niets op papier staat. Een rechter wil bewijzen; zij hebben slechts mondelinge afspraken gemaakt. Die zijn op zich rechtsgeldig, maar bewijs ze maar eens.”
Het beste advies dat hij de heren kan geven? Een bemiddelingsgesprek. “Ga om tafel met elkaar, met je juridisch adviseur en neem ook je vrouw of vriendin mee. Bedenk dat je bij de rechter niet al je eisen ingewilligd krijgt, omdat je niet kunt bewijzen dat je gelijk hebt. Ook een rechter zoekt een gulden middenweg. Dan kun je het beter samen oplossen. Dat scheelt in elk geval proceskosten.”
Gouwe ouwe – Dit artikel verscheen in ZZP’er in de Bouw nummer 4 2016.
Lees ook: Rekening via jou? Beter van niet!
Lees ook: Een slimmer verdienmodel? 5 opties
