Het verwerken van wandtegels is niet zonder risico. Lekkage ligt altijd op de loer. De schade is zelfs nog groter als je geen rekening houdt met de ondergrond waarop je de tegels plakt. De aandachtspunten? Schade-expert Henk Wegkamp heeft die voor je op een rij gezet.
Wandtegels aanbrengen op verschillende ondergronden. Dat gaat prima, zolang je maar bedacht bent op een aantal ondergrond-zaken. Welke? Deze drie: de ondergrond mag slechts gering krimpen en uitzetten, moet vochtbestendig zijn en moet vlak blijven. Henk Wegkamp van ingenieursbureau Dantuma-Wegkamp legt uit hoe het zit.
Krimpen en uitzetten
Steenachtige ondergronden van kalkzandsteen, beton, gipskartonplaat of gipsvezelplaat zijn nagenoeg krimpvrij. Een absolute voorwaarde voor een duurzame en scheurvrije hechting van wandtegels. Die zijn namelijk ook krimpvrij. Als één van beide krimpt, ontstaat spanning. Door een elastische lijm te gebruiken, vang je die spanning op.
Vochtbestendig
Tekst loopt door onder de foto.
Steenachtige ondergronden van kalkzandsteen en beton zijn vochtbestendig. Gasbeton, gipskartonplaat en gipsvezelplaten zijn dit niet standaard. Voor natte ruimtes pas je daarom een groene gipskartonplaat toe. Die is beter bestand tegen vocht.
Tekst loopt door onder de foto’s.
In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht: tegelwerk is niet waterdicht. De boosdoener? Haarscheurtjes in het voegwerk. Deze scheurtjes zijn capillair lek en transporteren water achter de tegel. Waar te lange waterbelasting lekkage kan veroorzaken, zorgt geringe waterbelasting al voor aantasting van de groene gipskartonplaten.
Hoe je dat voorkomt? Behandel de groene gipskartonplaten – daar waar directe waterbelasting aanwezig is – met voorstrijk. Gevolgd door een dekkende afwerking met een waterdichte coating. Voor gasbeton en kalkzandsteen hetzelfde advies: waar sprake is van directe waterbelasting moet je het oppervlak behandelen met voorstrijk en afwerken met een waterdichte coating.
Vlak
Tekst loopt door onder de foto’s.
Zoals gezegd, de wand waarop de tegels zijn geplakt moet vlak blijven. Keramische wandtegels kunnen namelijk niet buigen. En dat is ook meteen het risico als je keramische tegels op een houten ondergrond lijmt: de wand als geheel kan niet krimpen. De achterkant van de houten wandbeplating krimpt door droging. De kant waarop de tegels zijn geplakt, wordt tegengehouden door de tegels. Het gevolg: de wand gaat bol staan naar de betegelde kant. Wat dit voor de tegels betekent?
Tekst loopt door onder de foto.
Omgekeerd geldt overigens hetzelfde. Als de achterkant van de houten wandbeplating vochtig wordt, wil die uitzetten. Doet de betegelde kant niet mee, dan gaat de wand bol staan naar de betegelde kant. Een ander scenario: tussen de voegen en de tegels komen scheuren.
De punten ‘krimpen en uitzetten’ en ‘vochtbestendig’ zijn – mits op de juiste manier uitgevoerd – goed beheersbaar. Het punt van een vlakke ondergrond niet. Het uitdrogen of vochtig worden van de achterkant van houten wandbeplating is gewoon niet te beïnvloeden. Het advies mag inmiddels duidelijk zijn. Tegels op een houten ondergrond: niet aan beginnen.
Gouwe ouwe – Dit artikel verscheen in ZZP’er in de Bouw nummer 4 2011.
Lees ook: Hoe zit het met de ondergrond?
Lees ook: Tegelwerk wijsheid.