Dakramen en dakkapellen goed inbouwen? Daar komt meer bij kijken dan menig vakman denkt, ziet onafhankelijk keurmerk Dakvenstermeesters bij praktijktrainingen. Over constructie-aanpassingen, het waterkerend manchet en waarom inbouwen volgens het boekje nog kritieker wordt met de komst van de Wkb.
“Een scharnierkap is een driehoek. Zaag je daar een gat in, dan doet-ie dit.” Haico Krijnen, lid van de stuurgroep van het Dakvenstermeesters Montage Keurmerk, maakt een beweging met zijn handen om te laten zien hoe de driehoek uit zijn verband raakt. Ofwel: wat de krachten in zo’n dak doen als je er zonder constructie-aanpassing een dakraam in monteert.
Een dakraam, legt hij uit, heeft vier drukpunten. De sporen van een kap zijn berekend op circa 5 meter lengte zonder extra drukpunten. En zakt dus waarschijnlijk door zonder extra maatregelen. “Als we dat tijdens trainingen uitleggen, gaat er vaak een lampje branden bij de aanwezigen. Wordt meteen ook duidelijk dat het niet even met een balkje ertussen is op te vangen.”
Tekst loopt door onder de foto.
Dakvenstermeesters traint uitvoerende bedrijven op de kneepjes van het vak.
Fijne kneepjes
Dakvenstermeesters traint uitvoerende bedrijven op de kneepjes van het vak. Er is een training voor het inbouwen van daglichtproducten in het hellende dak, een training voor ruimtewinners – dakkapellen en dakserres – en eentje over constructieve aanpassingen. ’s Ochtend theorie, ’s middags praktijk. Want hoewel fabrikanten moeten zorgen voor goede, complete producten die aan de eisen voldoen, is de vakman verantwoordelijk voor de correcte inbouw. Daar hamert Dakvenstermeersters op, samen met certificeringsinstantie SKH, fabrikanten(Velux, Fakro en Roto), de VLOK en de branchevereniging voor timmerfabrikanten (NBvT).
De onderlegger is de BGS-009. Een kwaliteitsnorm die SKH opstelde en waarop de trainingen zijn gebaseerd. Wie zo’n training volgt, krijgt een persoonsgebonden certificaat. “SKH gaat voor certificering zodat mensen het goed gaan uitvoeren. Want je kunt wel alleen voorschriften neerleggen, maar gaan vakmensen die ook volgen?”
Stroomdiagram
Terug naar de scharnierkap: hoe hoort dat dan? Voor het correct inbouwen van een dakraam in zo’n kap geldt een eenvoudige vuistregel: de hoeveelheid sporen die je weghaalt, moeten zowel links als rechts van het dakraam worden teruggebracht. Van vanaf het draagvlak onderin tot aan de nok. Handig hulpmiddel daarbij is het stroomdiagram dat Dakvenstermeesters samen met SKH heeft opgezet voor het aanbrengen van een dakraam of dakkapel. Zo kun je als timmerman nagaan welke balken je moet terugbrengen. “Dat wordt nu vaak niet gedaan, want het kost veel tijd en de klant extra geld. Maar je bent dan wel een kap aan het aanpassen op een manier waarop het niet hoort. Daarom juich ik de Wkb toe.”
Tekst loopt door onder de foto.
Volg de juiste route en je weet welke balken je moet terugbrengen.
Ruimer aansprakelijk
Die Wet kwaliteitsborging voor het bouwen maakt een correcte inbouw van dakramen en dakkapellen kritieker. Aannemers – in de breedste zin van het woord, dus ook klusbedrijven en eenpitters – worden namelijk ruimer aansprakelijk voor hun werk en moeten aantoonbaar goed bouwen.
Voor nieuwbouw en grotere renovatieprojecten kijkt na invoering een kwaliteitsborger mee met het werk van de aannemer. Die zal daarop letten. Bij kleine werken in de bestaande bouw, zoals het inbouwen van een dakkapel of dakraam, komt deze controleur niet kijken. Maar: alle bouwwerken – ook dakkapellen en dakramen – moeten voldoen aan het Bouwbesluit. Straks Besluit bouwwerken leefomgeving.
“Veel Wkb-nieuws gaat over het stelsel met die kwaliteitsborger. Maar de aansprakelijkheid heeft gevolgen voor elk vakman met een bus en een tas gereedschap, zegt Haico. “Lekkage door een verkeerd ingebouwde dakkapel? Dat komt straks sneller op het bordje van de vakman. Daarom moet je kunnen laten zien dat je goed hebt ingebouwd. Ik zie dat overigens ook gewoon als een handleiding voor je werk. Iedereen kan tegenwoordig foto’s maken met zijn telefoon en appen, dus het hoeft niet moeilijk te zijn.”
Bouwregels
Het Bouwbesluit waarnaar de Wkb verwijst, is beslist geen romannetje. Er staan regels in over veiligheid (denk aan de doorvalhoogte), waterdichtheid, brandwerendheid, isolatiewaardes, constructie-aanpassingen, minimale afstanden tot de buren en de rookgasafvoer. “Die behandelen we allemaal tijdens trainingen.” Daarbij is de BGS-009 een meer begrijpelijke uitwerking van de bouwregels. “Geschreven voor de timmerman.” Dakvenstermeester heeft hier bovendien een aantal voor iedereen te downloaden richtlijnen opgesteld.
Waterkerend manchet
De eerste daarvan – dit voorjaar gepubliceerd op de website – gaat over het waterkerend manchet. Onderbelicht bij een goede inbouw van een dakraam. Alle fabrikanten hebben er één, maar veel bouwers laten dit product links liggen. “De gemiddelde timmerman weet dat er gootstukken om een dakraam moeten, maar kennen de toegevoegde waarde van het manchet niet.”
Tekst loopt door onder de foto.
De functie van een waterkerend manchet? Het houdt vocht weg van de aansluiting.
Het waterkerend manchet houdt vocht weg van de aansluiting zodat er geen vocht in de constructie kan dringen. “Onder een gootstuk – gemaakt van aluminium of een vergelijkbare legering – staat iedere dag condens. Dat loopt zonder waterkerend manchet druppelsgewijs de constructie in. Bij een foliedak uit de fabriek dat goed is aangesloten, loopt dat vocht via het doek weg. Dan is dat in feite het waterkerend manchet. Op alle harde platen en dergelijke, trekt het in de constructie.” Dat gaat niemand direct zien. “Totdat je na verloop van tijd een keer achter de knieschotten kijkt.”
Isolatiewaardes
Ook goed om op te letten? De isolatiewaarde. Daarvoor moet je weten hoe oud de woning in kwestie is. Het Bouwbesluit dateert van 2012, alles vanaf dat jaar moet aan de minimale U-waarde van 1,6 voldoen, legt Haico uit. “Alles vóór 2012 is vervangingsmarkt; daarbij volstaat een U-waarde van 2,2 voor een dakraam.” Voor het dak van de dakkapel – schuin of plat – gelden dezelfde eisen als voor het dak waarin deze dakkapel komt: een Rc van 6,3. De eisen aan de wangen van de dakkapel komen overeen met die voor een paneelvulling: een minimale U-waarde van 1,6.
Lees ook: Platdakraam op zonne-energie.
Lees ook: Waterdichte dakafwerking zonder kloppen.
