Sommige apparaten zijn onmisbaar in de bouw. Een rolmaat bijvoorbeeld. Maar hoe werkt zo’n zelf oprollend meetlint nou eigenlijk? En welke onderdelen zitten erin? Wij doken in het vernuftige machientje.
Dikke kans dat je een rolmaat van 3 en/of 5 meter in je gereedschapskoffer hebt liggen. Dat zijn namelijk de meest gebruikte. Andere opties zijn 2, 8 en 10 meter. Welke dan ook; een rolmaat is voorzien van een meetband. Doorgaans gemaakt van zeer dun staal en roestvast, of tegen roest beschermd. Er zijn zelfs matte en niet-reflecterende varianten, zodat je in fel licht nog steeds nauwkeurig maten kunt aflezen.
Tekst loopt door onder de foto.
De rolmaat is een Amerikaanse uitvinding. Alvin J. Fellows kwam er in 1868 mee op de proppen. Het stuk gereedschap maakte het mogelijk om de duimstok – een idee van de Duitser Anton Ullrich – met je mee te dragen. Net als nu de laptop of tablet.
De band – opgerold in een metalen of kunststof behuizing – is bedrukt met een centimeterschaal onderverdeeld in millimeters. Binnen in het huis zit verder een stalen platte veer, die is verbonden aan de band. Door de band af te rollen, wordt de veer opgewonden. Laat je de meetband los, dan schiet die vanzelf weer terug in de behuizing.
Tekst loopt door onder de foto.
Doe dat met beleid! Dikke kans dat het haaks omgebogen lipje aan het uiteinde een keer loslaat als het te vaak tegen de behuizing aan is geknald. Met de stopknop kun je het oprollen van de band doseren. Of op elke gewenste afstand blokkeren. Als een soort ‘remblokje’. Overigens zit het lipje altijd een beetje los. Het is verschuifbaar over een afstand ter dikte van het materiaal waarvan het is gemaakt. Bedoeld om zowel buiten- als binnenmaten correct te meten. Het gaatje in lipje heeft ook een functie. Hiermee kun je de rolmaat vasthaken achter de kop van bijvoorbeeld een spijker. Met de kartels kras je dan weer makkelijk een markering op een oppervlak.
Tekst loopt door onder de foto.
Hoe lang de meetband van je rolmaat kan uitstaan zonder om te knikken? Dat hangt af van de bandbreedte. De band van deze Stanley, 19 mm breed, klapt om bij een horizontale uitstand van 1,7 meter en een verticale uitstand van 2,7 meter.
Wat die cijfers op de achterkant, net onder de broekriem clip, betekenen? Dat is de lengte van de behuizing. Tel je die op bij de afgelezen maat, dan hoef je de rolmaat niet om te knikken bij het meten.
Zo simpel is het.
Lees ook: Rolmaat tips en trucs.
Lees ook: Het is geel en zit in een klaparmbandje…
